Tłuszcze roślinne- jakie najzdrowsze, które do smażenia, a które do sałatek?

Oleje, oliwy...są bardzo zdrowe pod jednym warunkiem: musimy używać nieodpowiedni rodzaj do smażenia, a inny do stosowania na zimno! To podstawowa zasada. 

Na co zwrócić uwagę? 

Postaram się pokrótce przybliżyć różnicę, by od dzisiaj dla każdego było jasne jaki olej tudzież oliwę kupić i do czego ją stosować, aby służyła naszemu zdrowiu.

Zacznę od tego, że tłuszcze roślinne są "najzdrowszymi" tłuszczami, wręcz rzekłabym że są niezbędne dla prawidłowego rozwoju i funkcjonowania człowieka, stąd przyswojenie tego tematu, wiedza na ten  temat jest niezbędna -potrzebna by móc prawidłowo funkcjonować. 

Pierwsza podstawowa i najważniejsza różnica to :  

1. Zawartość kwasów tłuszczowych (różnica w  budowie chemicznej):

• jednonienasycone
• wielonienasycone

Do smażenia wybierajmy oleje z przewaga kwasów jednonienasyconych !!!

Dlaczego?

Pod wpływem wysokiej temperatury tłuszcze się utleniają, wytwarzając szkodliwe związki. Kwasy tłuszczowe jednonienasycone są bardziej odporne na wysoką temperaturę stąd lepsze do smażenia, zdrowsze.

Tak wiec do smażenia polecam:

• olej rzepakowy
• oliwa z oliwek

Ale koniecznie przeczytajcie etykietę, by sprawdzić zawartość kwasów jednonienasyconych!

Oliwa z oliwek extra virgin, jeśli jest dobrej wysokiej jakości posiada tą zaletę, że nadaje się do "krótkiego"smażenia (posiada bardzo dużo kwasów jednonienasyconych),  jak i do stosowania na zimno! Zawiera mnóstwo witaminy E tzw. "witaminy młodości"

Najzdrowsza będzie ta z "pierwszego tłoczenia"na zimno.

Ważne oznaczenia na etykietach: 

• pure, refined – to oliwa gorsza jakościowo, która musiała zostać poddana procesowi rafinacji; nadaje się wyłącznie do smażenia,
• pomance, sansa – oznaczenia oliwy rafinowanej, otrzymywanej z wytłoczyn; taka oliwa nie zawiera cennych wartości odżywczych, ale nadaje się do smażenia,
•  opis „z pierwszego tłoczenia” na etykiecie nie świadczy o tym, że olej był tłoczony na zimno i zawiera wszystkie cenne wartości odżywcze; większość olejów dostępnych na rynku to oleje tłoczone na ciepło i rafinowane;
• dopisek „nie zawiera cholesterolu” na opakowaniu tłuszczu roślinnego jest niepotrzebny , gdyż żaden tłuszcz roślinny go nie zawiera;
• „olej dietetyczny” – coś takiego nie istnieje! wszystkie oleje i tłuszcze mają taką samą kaloryczność tj. 9 kcal w 1 gramie;
• „oliwa light” – w przeciwieństwie do innych produktów z tym oznaczeniem, oliwa light to taka, która ma delikatny smak, a nie taka, która ma obniżoną zawartość kalorii;
• „oliwa z oliwek” – taki napis na etykiecie, bez żadnego dopisku, świadczy o tym, że jakość produktu nie jest wysoka – jest to prawdopodobnie oliwa rafinowana.

Pamiętaj, że wysoka temperatura, czyli długie smażenie  tłuszczów roślinnych, powoduje wytwarzanie szkodliwych kwasów tłuszczowych o izomerii trans. 
Oleje nadają się za to doskonale do spożywania na zimno – np. w sałatkach. 

Wspomniałam o olejach tłoczonych na zimn, więc przybliżę nieco ten temat...
Są to oleje najzdrowsze ale w  większości nie nadające się do smażenia. Są to także oleje najdroższe-szczególnie te wysokiej jakości.

Pamiętajcie, że wysoka temperatura tłoczenia zmienia skład oleju, pozbawiając go m.in. cennych kwasów tłuszczowych omega-3. Najlepszym rodzajem oleju, który ma najwięcej wartości odżywczych, jest olej z pierwszego tłoczenia. 

UWAGA! Niestety, często używane hasło „olej z pierwszego tłoczenia” wcale nie znaczy, że jest to olej tłoczonym na zimno. W opakowaniu produktu często znajduje się olej tłoczony na ciepło, bądź rafinowany, który ma dużo mniejszą wartość odżywczą.

Oleje tłoczone "na ciepło" i "rafinowane"mają obniżoną wartość odżywczą, mniej kwasów tłuszczowych i mniej witamin! Tzw. "ciasto"olejowe które powstaje po tłoczeniu poddaje się filtracji i destylacji, dzięki czemu otrzymuje się więcej oleju, jest on tańszy, bardziej uniwersalny za to mniej zdrowy.

Czasem oleje poddaje się dodatkowo rafinacji, czyli oczyszczaniu. Pozbawia to oleju wody, śluzu, zanieczyszczeń, ale też np. pozostałości kwasów tłuszczowych. Otrzymany produkt nie ma smaku ani zapachu.

Obróbka termiczna wyższa niż 160 stopni C zmienia skład chemiczny olejów na tyle, że powstają w nich bardzo szkodliwe, wręcz rakotwórcze związki, powodujące problemy z sercem tj. miażdżycę oraz  podwyższenie poziomu złego cholesterolu.

Podobne związki powstają po podgrzaniu nieodpowiedniego rodzaju oleju tłoczonego na zimno- do wysokiej temperatury.

Do spożywania na zimno-surowo tj. do sałatek itp.:

• oliwa extra virgin
• olej sezamowy
• olej słonecznikowy
• olej sojowy
• olej kukurydziany 

Co do właściwości poszczególnych olejów, tłuszczów roślinnych...ten temat będzie poruszany na moim blogu jeszcze wielokrotnie, gdyż odpowiednio stosowany olej, oliwa nie tylko wpływa pozytywnie na nasz organizm ale także może być "lekarstwem" na niektóre dolegliwości! Nie da się w dwóch zdaniach napisać o zaletach stosowania  któregoś z nich- uważam , że każda"dobra" oliwa ma tyle zalet i właściwości, że będzie to temat na kolejnego posta.
Ale z tego co dzisiaj przedstawiłam mam nadzieję, że przy najbliższej okazji kupując oliwę zwrócicie uwagę na tych kilka podstawowych zasad;) 
Ja osobiście rzadko cokolwiek smażę, a jeśli już to nie dodaję tłuszczu- wystarczy dobra patelnia teflonowa, albo grill elektryczny z powłoką nieprzywierająca, a oliwa służy dla mnie jako dodatek do sałatek stąd  jej wysoka jakość jest dla mnie szczególnie ważna. 
A cena? Używając ją tylko do sałatek ok. 1 łyżka -wystarcza mi na bardzo długo...w takim wypadku nawet dosyć wysoka cena oliwy nie ma dla mnie większego znaczenia -liczy się zdrowie, nie tylko moje ale i moich najbliższych.